درد آرتریت (التهاب مفصلی):
آیا فعالیت بدنی درد آرتریت (التهاب مفصلی) را کاهش میدهد یا افزایش؟ در این مقاله با نکاتی درباره ورزش و سایر دغدغههای رایج هنگام کنار آمدن با علائم آرتریت (التهاب مفصلی) و درد آن آشنا شوید.
آرتریت (التهاب مفصلی) یکی از علل اصلی درد و محدودیت حرکتی در سراسر جهان است. توصیههای زیادی در مورد مدیریت آرتریت (التهاب مفصلی) و بیماریهای مشابه با استفاده از ورزش، دارو و کنترل استرس وجود دارد. اما چگونه میتوان فهمید که کدام روش برای شما مناسبتر است؟
در ادامه، مجموعهای از بایدها و نبایدها ارائه شدهاند که به شما در یافتن پاسخ کمک میکنند.
اصول پایه
صرفنظر از نوع بیماری شما، کنترل مؤثر درد زمانی آسانتر میشود که:
•تا حد امکان درباره بیماریتان بیاموزید، از جمله نوع آرتریت (التهاب مفصلی) و آسیبهای مفصلی موجود.
•پزشک، خانواده و دوستان خود را در برنامه مدیریت دردتان درگیر کنید.
•هرگونه تغییر در شدت یا ماهیت درد را با پزشک در میان بگذارید.
فعالیتهای روزمره
در تمام فعالیتها، از نشستن و ایستادن تا حرکت کردن، مراقب مفاصلتان باشید.
•مفاصل خود را انعطافپذیر نگه دارید. هر روز حرکات کششی سبک انجام دهید تا دامنه حرکتی مفاصلتان حفظ شود.
•وضعیت بدنی مناسبی داشته باشید. یک فیزیوتراپیست میتواند نحوه صحیح نشستن، ایستادن و حرکت کردن را به شما آموزش دهد.
•حد و مرز خود را بشناسید. بین فعالیت و استراحت تعادل برقرار کنید و از فشار بیش از حد بپرهیزید.
همچنین، تغییرات سبک زندگی میتوانند نقش کلیدی در کنترل درد داشته باشند:
•مدیریت وزن: اضافهوزن میتواند علائم آرتریت (التهاب مفصلی) و درد را تشدید کند. تغییرات تدریجی و پایدار در سبک زندگی، مؤثرترین روش برای رسیدن به وزن سالم هستند. با پزشک درباره راههای مناسب برای رسیدن به وزن مطلوب مشورت کنید.
•ترک سیگار: مواد سمی موجود در دود سیگار میتوانند به بافتهای همبند آسیب بزنند و باعث افزایش درد آرتریت (التهاب مفصلی) شوند. تحقیقات نشان دادهاند که سیگارهای الکترونیکی نیز ممکن است به بافتهای همبند آسیب بزنند.
ورزش
اگر آرتریت (التهاب مفصلی) دارید، فعالیت بدنی منظم میتواند به کاهش درد و خشکی مفاصل کمک کند. همچنین باعث بهبود انعطافپذیری، تقویت عضلات، افزایش استقامت، مدیریت وزن و بهبود خلقوخو میشود.
کارهایی که باید انجام دهید:
•فعالیتهایی را انتخاب کنید که عضلات اطراف مفاصل را تقویت کنند بدون اینکه به آنها آسیب بزنند. فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر میتواند برنامه مناسبی برایتان طراحی کند.
•تمرکزتان بر حرکات کششی، دامنه حرکتی و تقویت تدریجی باشد. فعالیتهای هوازی با برخورد کم مانند پیادهروی، دوچرخهسواری یا ورزشهای آبی مناسب هستند.
کارهایی که باید پرهیز کنید:
•از فعالیتهای پر برخورد و حرکات تکراری دوری کنید، مانند:
•دویدن
•پریدن
•تنیس
•تمرینات هوازی شدید
•تکرار زیاد یک حرکت خاص (مثل زدن سرویس تنیس)
⸻
داروها
انواع مختلفی از داروها برای کاهش درد آرتریت (التهاب مفصلی) وجود دارد. اغلب آنها ایمن هستند، اما هیچ دارویی کاملاً بدون عارضه نیست. با پزشک خود درباره ایجاد یک برنامه مدیریت درد اختصاصی صحبت کنید. هدف از این برنامه کاهش درد، کاهش تنش، افزایش تحرک و بهبود کیفیت زندگی است.
کارهایی که باید انجام دهید:
•داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن میتوانند دردهای گاهبهگاه ناشی از فعالیتهای جدید (مثلاً باغبانی بعد از زمستان) را تسکین دهند.
•کرمهای موضعی حاوی کپسایسین میتوانند روی پوست مفصل دردناک استفاده شوند. کپسایسین ماده فعال موجود در فلفل است که با مسدود کردن پیامهای درد از اعصاب، به کاهش موقتی درد کمک میکند.
کارهایی که باید پرهیز کنید:
•مصرف بیش از حد دارو: اگر زیاد از داروهای بدون نسخه استفاده میکنید، حتماً با پزشک مشورت کنید تا روش مصرف ایمن باشد.
•نادیده گرفتن درد مزمن: درد طولانیمدت یا شدید را دست کم نگیرید و ضروریست با یک پزشک متخصص درد جهت مدیریت دردتان مشورت کنید.
•تمرکز صرف بر درد: درد مزمن فقط یک تجربه فیزیکی نیست، بلکه جنبههای روانی و عاطفی هم دارد. مقابله مؤثر با درد نیازمند توجه به این جنبهها نیز هست.
سلامت جسمی و روانی
تعجبی ندارد که درد مزمن آرتریت (التهاب مفصلی) بر خلقوخو تأثیر منفی بگذارد. زمانی که فعالیتهای روزمره دردناک میشوند، احساس ناامیدی طبیعی است. اما اگر این احساسات به ترس و یأس دائم تبدیل شوند، خودِ درد نیز شدیدتر و غیرقابل کنترلتر خواهد شد. اگر دچار افسردگی یا اضطراب هستید، حتماً با پزشک مشورت کنید.
کارهایی که باید انجام دهید:
•رویکردهای ذهن و بدن (Mind-Body):
•رفتاردرمانی شناختی (CBT): ترکیبی از گفتاردرمانی و اصلاح رفتار برای شناسایی و تغییر افکار منفی و رفتارهای ناکارآمد.
•تکنیکهای آرامسازی: مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق، نوشتن در دفتر خاطرات، بودن در طبیعت یا گوش دادن به موسیقی.
•طب سوزنی: برای برخی افراد، طب سوزنی باعث کاهش درد میشود. ممکن است چند هفته طول بکشد تا تأثیر آن احساس شود.
•درمان با گرما و سرما:
•گرما (پد حرارتی، حمام گرم، واکس پارافین گرم) میتواند موقتاً درد مفصل را کاهش دهد.
•سرما (کیسه یخ با حوله نازک) برای کاهش التهاب پس از فعالیت فیزیکی مفید است.
•ماساژ: ممکن است باعث بهبود درد و خشکی شود. مطمئن شوید ماساژدهنده از وضعیت آرتریت (التهاب مفصلی) شما آگاه است.
کارهایی که باید پرهیز کنید:
•سیگار کشیدن: سیگار و حتی سیگارهای الکترونیکی به بافتهای همبند آسیب میزنند و مشکلات مفصلی را بدتر میکنند.
•ذهنیت منفی: تمرکز بیش از حد روی افکار منفی باعث تشدید درد و کاهش تحرک میشود. با افراد حامی وقت بگذرانید و در فعالیتهای لذتبخش شرکت کنید. اگر نمیتوانید این افکار را کنترل کنید، با رواندرمانگر صحبت کنید.
درمان درد در آرتریت (التهاب مفاصل)
آرتریت یک بیماری است که مفاصل بدن را تحت تأثیر قرار میدهد و معمولاً با التهاب یا تخریب (دژنراسیون) همراه است. این بیماری بیشتر در نواحی زیر دیده میشود:
•مفاصل لگن
•زانوها
•ناحیه پایین کمر
•پاها
•دستها
انواع آرتریت
بیش از ۱۰۰ نوع مختلف از آرتریت وجود دارد که هر یک به نوعی مفاصل را درگیر کرده و باعث درد و کاهش تحرک میشوند. با این حال، برخی از انواع شایعتر عبارتند از:
•استئوآرتریت (آرتروز): شایعترین نوع که به علت فرسایش غضروف مفاصل ایجاد میشود.
•اسپوندیلیت: نوعی از آرتریت که ستون فقرات را تحت تأثیر قرار میدهد.
•آرتریت جوانان (Juvenile arthritis): نوعی آرتریت که در کودکان رخ میدهد.
•نقرس (Gout): نوعی آرتریت که به دلیل تجمع کریستالهای اسید اوریک در مفاصل ایجاد میشود.
•آرتریت پسوریاتیک: در افرادی دیده میشود که به پسوریازیس (نوعی بیماری پوستی) مبتلا هستند.
•آرتریت روماتوئید: یک بیماری خودایمنی که باعث التهاب مزمن مفاصل میشود.
علل آرتریت
علت دقیق بروز آرتریت هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما برخی از عوامل خطر آن عبارتند از:
•سابقه خانوادگی ابتلا به آرتریت
•ابتلا به برخی بیماریهای خودایمنی
•وارد آمدن فشارهای مکرر به مفاصل
مدیریت درد در درمان آرتریت
اگرچه درمان قطعی برای آرتریت وجود ندارد، اما پزشکان متخصص درد میتوانند یک برنامه درمانی جامع برای کنترل درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران طراحی کنند. این برنامهها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
•مدیریت دارویی: استفاده از داروهای ضد التهابی، مسکنها یا داروهای تعدیلکننده سیستم ایمنی برای کنترل علائم.
•فیزیوتراپی: تمرینات حرکتی و تقویتی برای حفظ عملکرد مفاصل و کاهش درد.
•تزریقهای موضعی درد: مانند تزریق کورتون یا داروهای بیحسی در ناحیه مفصل برای کاهش التهاب و تسکین درد.
با این روشهای درمانی، بسیاری از بیماران میتوانند فعالیتهای روزمره خود را با درد کمتر یا بدون درد انجام دهند.